Z upływem lat niektóre elementy tego święta zanikały, inne przetrwały do dzisiaj. Do najważniejszych z nich należą – wicie wieńców, zwanych także plonami, gdyż uosabiają one wszystkie zebrane produkty ziemi, dzielenie się z uczestnikami uroczystości chlebem wypieczonym z nowego ziarna, urządzanie wystaw, występy zespołów oraz ogólna zabawa.
Do roku 1980 dożynki były wyłącznie świętem rolników, zaś po tej dacie stały się jednocześnie uroczystością religijną. W bieżącym roku Święto Plonów jako uroczystość gminno- parafialną obchodziliśmy 10 września w Krasnymborze. Wyjątkowo była to sobota. Organizatorzy, chcąc nadać mu szczególny charakter, zorganizowali je w dniu XV-tej rocznicy Koronacji obrazu Najświętszej Maryi Panny, umieszczonego w Krasnoborskim Sanktuarium. Mszę świętą – jako podziękowanie Bogu za zebrane plony i nadzieję na pomyślne zbiory przyszłoroczne, w asyście kilku duchownych odprawił Ksiądz Infułat Antoni Kochański. Wymowną homilię wygłosił ks. dr Wojciech Kotarski. Nawiązując do Roku Miłosierdzia, ksiądz zwrócił szczególną uwagę na ofiarność, dobroć i szacunek należny każdemu człowiekowi. Licznie zgromadzeni uczestnicy uroczystości szczególnie przeżyli końcowy wydźwięk kazania przedstawiający świadectwo syna, któremu matka poprzez paciorki różańca wymodliła abstynencję. W tym momencie niejedna osoba poczuła się adresatem wypowiadanych przez księdza słów, gdyż problem alkoholizmu dotyczy wielu z naszych rodzin.
Po modlitwach, błogosławieństwie i poświęceniu tegorocznych zbiorów udaliśmy się w orszaku dożynkowym na boisko szkolne, gdzie odbyła się druga część uroczystości. Prowadzili ją dyrektor Centrum Biblioteczno-Kulturalnego w Sztabinie - Małgorzata Ostrowska i znany już w naszej gminie konferansjer – Leszek Wysocki.
Powitali oni przybyłych na uroczystość wielu duchownych, posła na sejm Mieczysława Kazimierza Baszkę, przedstawicieli władz wojewódzkich, w tym członka zarządu Województwa Podlaskiego Bogdana Dyjuka, przedstawicieli Starostwa Powiatowego z wicestarostą Katarzyną Beatą Sturgulewską na czele, Wójta gminy, radnych, przedstawicieli instytucji i zakładów pracujących na rzecz rolnictwa oraz liczną dożynkową wspólnotę, w której każdy był jednakowo ważny. Zgodnie z tradycją wybrani zostali Starostowie, którymi byli Marta i Andrzej Chomiczewscy z Ostrowia.
Starostowie wręczyli gospodarzowi gminy wójtowi Tadeuszowi Drągiewiczowi chleb, którym obdzielono wszystkich uczestników uroczystości. W swoim wystąpieniu, wójt podziękował rolnikom, którzy przy niezbyt sprzyjającej pogodzie zebrali dość obfite plony. Te najokazalsze mogliśmy oglądać na okolicznościowej wystawie. Osoby, którym udało się je wyhodować, zostały nagrodzone.
Wszyscy zauroczeni byli pomysłowymi i misternie wyplecionymi wieńcami, których było siedem. Wysokimi walorami artyzmu wyróżniał się wieniec wykonany przez Stowarzyszenie Aktywny Sztabin. Swoją symboliką nawiązywał do tegorocznego Roku Miłosierdzia, a kilkadziesiąt roboczogodzin trudu i pomysłowości dało w efekcie prawdziwe dzieło sztuki. Nie było więc zaskoczeniem, że wieniec ten zdobył I miejsce na Dożynkach gminnych, został jako jedyny nagrodzony przez Starostwo Powiatowe w Augustowie, otrzymał też wyróżnienie na Dożynkach Diecezjalnych w Raczkach.
II miejsce oraz wyróżnienie na Dożynkach Diecezjalnych otrzymał wieniec Parafii Sztabin.
III – Krasnybór
IV – Jaminy
V - Jastrzębna Druga
VI - Kryłatka
VII - Piekarski Zygmunt z Jasionowa
Nagrody za wieńce ufundowało Centrum Biblioteczno-Kulturalne w Sztabinie i Bank Spółdzielczy w Augustowie.
Nie mniej efektownie prezentowały się stoiska gastronomiczne parafii: Jaminy, Krasnybór i Sztabin, na których zgromadzono i pięknie wyeksponowano najróżniejsze potrawy mięsne, warzywne, ciasta i napoje. Po raz pierwszy dokonano eksperymentu, by za konsumpcję wybranych produktów ofiarować symboliczne kwoty z przeznaczeniem na zakup teatrzyków dla dzieci. W każdym z nas drzemie pokusa bycia lepszym, ale w bieżącym roku mniej było rywalizacji, a więcej współpracy, co przyczyniło się do obopólnej radości, że nie musimy porównywać się z innymi, bo jesteśmy dobrzy w tym, co robimy.
Podobną opinię możemy też odnieść do przygotowanej przez Zespół Szkół Samorządowych w Krasnymborze i Centrum w Sztabinie części artystycznej, w której wystąpiły dzieci z całej gminy. Mimo różnych stopni organizacyjnych scenki obyczajowe, układy taneczne, piosenki i teksty poetyckie (niekiedy ułożone przez dzieci i młodzież) charakteryzowały się porównywalnym poziomem, dziecięcym entuzjazmem, radością i werwą. Patrzyliśmy z dumą i nieukrywaną nadzieją na nasze dzieci, bo nawyki artystyczne kształtowane od lat najmłodszych zaowocują w przyszłości ich życiowym sukcesem.
Udanym debiutem artystycznym zaskoczył uczestników nauczyciel ZSS w Krasnymborze Jerzy Chmiel, który wykonał kilka znanych i lubianych piosenek.
Zarówno w czasie Mszy świętej jak i później podziwialiśmy wysoki poziom artystycznych prezentacji w wykonaniu Młodzieżowej Orkiestry Dętej z Suchowoli (prowadzonej od 50-u lat przez Jerzego Zdanewicza), zespołu „Cantabile” z Augustowa i zespołu „Kaprys” ze Sztabina pod kierownictwem Tadeusza Giedrojcia. Występy zespołów przy bardzo wysokiej temperaturze i silnym nasłonecznieniu nie należały do łatwych, więc można je uznać jako duchowy dar w podzięce Stwórcy za pomyślne zakończenie zbiorów.
Publicznie doceniono wieloletnie osiągnięcia mieszkańców naszej gminy w różnych dziedzinach. Za promocję Gminy Sztabin statuetki uznania i nagrody rzeczowe otrzymali właściciele gospodarstw agroturystycznych: Małgorzata i Bogusław Ostapowiczowie, Jadwiga i Bogdan Siebiedzińscy oraz Krystyna i Adam Raczkowscy. Za wysoką produkcję mleka nagrodzono: Krystynę i Tadeusza Stolarskich z Ostrowia, Piotra i Marzennę Żywalewskich z Lipowa, Dorotę i Krzysztofa Skorupów z Sosnowa, Katarzynę i Andrzeja Kaplów z Mogilnic. Nagrodę otrzymali też plantatorzy tytoniu Katarzyna i Piotr Mikołanisowie z Jasionowa.
Jak co roku uroczystość Święta Plonów ubogaciła Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Pracowniczy Ośrodek Maszynowy oraz Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w Augustowie. Nowością było stoisko z prasą rolniczą Wydawnictwa APRA oraz firmy TIS z Lipska produkującej kotły CO. Można było skorzystać z bezpłatnych zdjęć wykonanych w fotobudce, dokonać zakupu miejscowych wyrobów pszczelarskich oraz przyciągających wzrok kolorowych zabawek i gadżetów dziecięcych. Od godz. 18:00 do 24:00 trwała zabawa taneczna z zespołem Kamrat.
Organizatorzy Dożynek, którymi byli Gmina Sztabin oraz Centrum Biblioteczno-Kulturalne w Sztabinie, dziękują wszystkim, którzy pomogli w tym przedsięwzięciu. Dziękują sponsorom nagród: Firmie Drwal Julian Mydło ze Sztabina, Bankowi Spółdzielczemu oraz Starostwu Powiatowemu w Augustowie, Parafii Krasnybór z ks. Maciejem Maciejewskim na czele i Zespołowi Szkół Samorządowych w Krasnymborze – (gospodarzom uroczystości) za gościnne przyjęcie, pomysłowe dekoracje i dobrą współpracę, Marcie i Andrzejowi Chomiczewskim – Starostom Dożynek za pełnienie tej zaszczytnej funkcji, dzieciom, ich opiekunom i zespołom za piękne występy. Dziękują za wykonanie wieńców dożynkowych, gospodyniom za przygotowanie wykwintnych stoisk, agencjom, firmom i twórcom regionalnym za urozmaicenie programu uroczystości.
Helena Kozłowska